Demir ve Hemoglobin

Demir vücudumuz için hayati öneme sahip bir mineraldir. Dokulara oksijen taşıyan hemoglobinin yapısında demir bulunmaktadır. Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinin oksijeni taşımasında önemli bir rol oynamaktadır.

Vücuttan Demir Kaybı Nasıl Olur?

Mide-bağırsak gastrointestinal sistemden, idrar yollarından ya da jinekolojik olarak vücuttan demir kaybı olabilmektedir.

En yaygın demir kaybı nedenlerinden birisi kan kaybıdır. Gelişme çağındaki hızlı büyüme, hamilelik ve emzirme durumu, yetersiz demir alımı, kronik hastalıklar bunlar demir eksikliğine ve demir kaybına neden olan durumlardır.

Demir Eksikliği Nedir?

Demir eksikliği, vücudun yeterli miktarda demir depolayamaması durumunda ortaya çıkmaktadır ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.

Demir Eksikliği Anemisi Nedir?

Demir eksikliği anemisi, demir eksikliğinin ciddi bir sonucudur. Vücudumuzda yeterli demir olmadığı zaman hemoglobin değerimiz düşmektedir. Hemoglobin değerinin düşmesi ile birlikte anemi gelişir ve dokulara oksijen taşınması yavaşlar. Demir eksikliği anemisi kansızlık durumunu ifade etmektedir.

Demir Eksikliği Teşhisi Nasıl Konulur?

Muayene sırasında hastanın rahatsızlıkları değerlendirilir. Yaşanan belirtiler göz önüne alınarak, ‘Demir, Demir Bağlama Kapasitesi, Ferritin’ kan testlerine bakılmaktadır.

Serum demiri; kandaki demir miktarını göstermektedir. Serum demir bağlama kapasitesi; boşta olan demir molekülünü taşıyacak olan proteinleri göstermektedir. Ferritin; vücuttaki depo demirini gösteren bir değerdir.

Demir eksikliğinde serum demiri düşer, demir bağlama kapasitesi artar ve depo demiri olan ferritin değeri de düşer.

Demir Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Toplumda sıkça karşımıza çıkan demir eksikliği günümüzün önemli rahatsızlıklarından birisidir. Halsizlik ve yorgunluk, kuru ve soluk cilt, hızlı kırılan tırnaklar, baş dönmesi veya baş ağrısı, unutkanlık, saç dökülmesi, devamlı uyku hali, nefes darlığı, iştahsızlık, soluk eller ve ayaklar, düzensiz kalp atışları, sürekli üşüme demir eksikliği belirtileri arasında yer almaktadır.

Demir Eksikliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Demir eksikliği tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Öncelikle ciddi bir durum olan demir eksikliği anemisi gelişebilir.

Gelişme ve büyüme problemlerine neden olabilmektedir. Özellikle çocuklarda normal büyüme ve gelişmeyi engelleyebilir. Bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir, bu da enfeksiyonlara karşı direncin azalmasına yol açar.

Demir İçeren Gıdalar Nelerdir?

Demir eksikliği ve anemisinin nedenleri arasında demir içeren gıdaların alınmaması bulunmaktadır. Demir içeren gıdalar;

● Yumurta, kırmızı et, tavuk ve balık eti gibi proteinler,
● Ispanak ve  pazı gibi yeşil yapraklı sebzeler,
● Kuru kayısı, kuru üzüm, incir, hurma ve kuru dut gibi kuru meyveler,
● Kuru baklagiller,
● Fındık, fıstık, susam, kabak çekirdeği, kaju ve antep fıstığı,
● Lahana, pancar ve patates,
● Şeftali ve armut gibi meyveler,
● Bitter çikolata.

Demir Eksikliği Tedavisi Nasıldır?

Tedavi ağızdan veya parenteral (damardan) demir verilmesidir.

 

Uzm. Dr. Türkan Özer
İç Hastalıkları Uzmanı

Randevu ve detaylı bilgi için tıklayabilirsiniz.