Parmak, Bel ve Boyun Çıtlatmak Zararlı mı?
Kütleme sesi (Krepitasyon) parmaklarda, bel, boyun ve diz gibi farklı eklemlerde duyulabilir. Ancak bu sesin nedeni her eklemde aynı değildir.
Eklemleri çıtlatmak (veya halk arasında “kütletmek”) günlük yaşamda birçok kişinin bilinçsizce yaptığı bir harekettir. Bu hareket sırasında, eklemlerden “kıt” ya da “çıt” şeklinde bir ses duyulur.
Bazı kişilerde bu hareket rahatlama hissi yaratabilir; ancak bu rahatlama geçicidir ve kas-iskelet sistemine kalıcı bir fayda sağlamaz.
Parmak ve Küçük Eklemlerin Kütlemesi Neden Olur?
Tıbbi olarak bu durum, eklem kapsülü içerisindeki sinovyal sıvıda bulunan gaz baloncuklarının ani basınç değişimiyle patlaması sonucu ortaya çıkar. Bu sıvı, eklem hareketini kolaylaştıran ve kıkırdağı besleyen koruyucu bir sıvıdır. Çıtlatma hareketi sırasında eklem yüzeyleri birbirinden aniden ayrıldığında içerideki basınç azalır ve karbondioksit, azot ve oksijen gazı baloncukları hızla açığa çıkar. Bu ani gaz çıkışı, karakteristik “küt” sesine neden olur. .
Parmak ve Küçük Eklemlerin Kütlemesi Zararlı mı?
Bilimsel araştırmalar, parmak ve küçük eklemleri çıtlatmanın eklem kireçlenmesine (osteoartrit) neden olmadığını göstermektedir. Bu durum geçici ve zararsızdır. Ancak bu hareket alışkanlık haline getirildiğinde, zamanla:
- Eklem kapsülünün gevşemesi,
- Bağ dokuların esnemesi,
- Hafif şişlik veya güçsüzlük hissi gibi durumlar görülebilir.
Ayrıca çıtlatma sırasında ağrı, kilitlenme veya eklemde takılma hissi oluyorsa, eklem içi yapıların (ligament, tendon veya kıkırdak) etkilenmiş olma olasılığı değerlendirilmelidir.
Bel, Boyun ve Sırt Eklemlerinin Kütlemesi Neden Olur?
Bu bölgelerdeki “küt” sesi ise genellikle faset eklemlerinin kısa süreli pozisyon değişimi veya kas ve bağ dokularının gevşemesiyle ortaya çıkar. Bu ses, bazen gaz baloncuğundan değil, kas-iskelet yapılarının hareketinden gelir.
Yanlış yapılan ani hareketler;
- disk fıtığı,
- sinir sıkışması
- kas spazmı gibi sorunlara yol açabilir.
Bu nedenle bel ve boyun bölgesini kendi kendine kütletmek önerilmez. Gerektiğinde Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon veya Ortopedi ve Travmatoloji uzmanına başvurulmalıdır.
Editör: S. Ece Temizkan
İletişim: +90 530 917 18 04
