Kütleme sesi (Krepitasyon) parmaklarda, bel, boyun ve diz gibi farklı eklemlerde duyulabilir. Ancak bu sesin nedeni her eklemde aynı değildir.
Eklemleri çıtlatmak (veya halk arasında “kütletmek”) günlük yaşamda birçok kişinin bilinçsizce yaptığı bir harekettir. Bu hareket sırasında, eklemlerden “kıt” ya da “çıt” şeklinde bir ses duyulur. Bazı kişilerde bu hareket rahatlama hissi yaratabilir; ancak bu rahatlama geçicidir ve kas-iskelet sistemine kalıcı bir fayda sağlamaz.
Eklemlerde Kütleme Sesi (Krepitasyon) Neden Olur?
Kütleme sesi; eklem kapsülü içinde bulunan sinovyal sıvının basınç değişimi veya eklem yüzeylerinin hareketiyle ortaya çıkan ani seslerdir. Bu ses, farklı eklemlerde farklı mekanizmalardan kaynaklanabilir.
Parmak, Bel ve Boyun Çıtlatmak Zararlı mı?
Günlük yaşamda birçok kişi bilinçsizce eklemlerini kütletir. Kısa süreli rahatlama hissi yaratsa da, bu hareket uzun vadede kas ve bağ dokularına zarar verebilir. Özellikle bel ve boyun bölgesinde yapılan ani hareketler ciddi riskler taşıyabilir.
Parmak ve Küçük Eklemlerin Kütlemesi Neden Olur?
Tıbbi olarak bu durum, eklem kapsülü içerisindeki sinovyal sıvıda bulunan gaz baloncuklarının ani basınç değişimiyle patlaması sonucu ortaya çıkar. Bu sıvı, eklem hareketini kolaylaştıran ve kıkırdağı besleyen koruyucu bir sıvıdır. Çıtlatma sırasında eklem yüzeyleri birbirinden aniden ayrıldığında içerideki basınç düşer ve gaz baloncukları patlayarak “küt” sesine yol açar.
Parmak ve Küçük Eklemlerin Kütlemesi Zararlı mı?
Bilimsel araştırmalar, parmak ve küçük eklemleri çıtlatmanın eklem kireçlenmesine neden olmadığını göstermektedir. Ancak bu alışkanlık sık tekrarlanırsa eklem kapsülü gevşeyebilir, bağ dokular esneyebilir ve hafif şişlik ya da güçsüzlük hissi görülebilir.
Eğer çıtlatma sırasında ağrı, kilitlenme veya takılma hissi oluyorsa; eklem içi yapıların (ligament, tendon, kıkırdak) etkilenme olasılığı değerlendirilmelidir.
Bel, Boyun ve Sırt Eklemlerinin Kütlemesi Neden Olur?
Bu bölgelerdeki “küt” sesi genellikle faset eklemlerinin kısa süreli pozisyon değişimi veya kas ve bağ dokularının gevşemesiyle ortaya çıkar. Bazen sesin nedeni gaz baloncuğu değil, kas-iskelet yapılarının hareketidir.
Yanlış yapılan ani hareketler; disk fıtığı, sinir sıkışması ve kas spazmı gibi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle bel ve boyun bölgesini kendi kendine kütletmek önerilmez. Gerektiğinde Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon veya Ortopedi ve Travmatoloji uzmanına başvurulmalıdır.
