Diyabetik Retinopati Nedir?
Diyabetik retinopati, diyabet hastalarında görülen; retina damarlarının hasar görmesi sonucu ortaya çıkan ve tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına kadar ilerleyebilen ciddi bir göz hastalığıdır. Yüksek kan şekeri zamanla retina dokusunu zayıflatır, görme fonksiyonunu bozarak bulanık ya da azalmış görmeye yol açabilir.
Diyabetik Retinopati Neden Olur?
Uzun süre kontrol altında tutulamayan yüksek kan şekeri nedeniyle retina damarlarının zarar görmesi sonucu oluşur.
Yüksek şeker seviyesi şu sorunlara yol açabilir:
- Retina damarlarında tıkanma
- Sızıntı ve küçük kanamalar
- Retina ödemi (şişlik)
- Doku hasarı
- İleri evrelerde anormal damar oluşumu (neovaskülarizasyon)
Bu süreçler görme kaybına neden olabilir. Bu nedenle diyabet hastalarının kan şekeri, tansiyon ve kolesterol düzeylerini düzenli takip etmesi ve yıllık göz muayenesini aksatmaması büyük önem taşır.
Diyabetik Retinopati İçin Kimler Risk Grubundadır?
Diyabetik retinopati açısından ip 1 ve Tip 2 diyabet hastalarının tamamı risk altındadır. Bunun yanında bazı faktörler hastalık gelişimini hızlandırabilir:
- Diyabet süresinin uzun olması
- Yetersiz kan şekeri kontrolü
- Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
- Yüksek kolesterol seviyeleri
- Hamilelikte diyabetin aktif seyretmesi
- Sigara kullanımı
Bu risk faktörlerinden herhangi birine sahip kişilerin yılda en az bir kez göz muayenesi yaptırması önerilir.
Diyabetik Retinopati Belirtileri Nelerdir?
Diyabetik retinopatinin erken evrelerinde belirti görülmeyebilir; ancak ilerledikçe aşağıdaki bulgular ortaya çıkabilir:
- Bulanık veya dalgalı görme
- Göz önünde uçuşan siyah noktalar (floaters)
- Görme alanında gölgeler ya da karanlık bölgeler
- Renkleri ayırt etmede zorlanma
- Göz içi kanamaya bağlı ani görme kaybı
Bu belirtilerden herhangi birinin görülmesi, diyabet hastaları için acil göz muayenesi gerektiren bir durumdur.
Diyabetik Retinopati Evreleri Nelerdir?
Diyabetik retinopati iki ana evrede incelenir.
1) Non-Proliferatif Diyabetik Retinopati (NPDR): Erken Evre
- Retina damarlarında sızıntı, mikroanevrizma ve küçük kanamalar görülür.
- Bu evrede diyabetik makula ödemi sık rastlanır.
2) Proliferatif Diyabetik Retinopati (PDR): İleri Evre
- Retina üzerinde anormal yeni damar oluşumları başlar.
- Bu damarlar kolayca kanayarak ciddi görme kaybına yol açabilir.
- En riskli evredir ve acil tedavi gerektirir.
Diyabetik Retinopati Nasıl Teşhis Edilir?
Göz doktoru tarafından yapılan detaylı bir retina muayenesi ile teşhis edilir.
- Göz dibi muayenesi (Fundus): Retina damarlarının durumu değerlendirilir.
- OCT (Optik Koherens Tomografi): Retina tabakaları görüntülenerek ödem ve yapısal hasar tespit edilir.
- Floresein Anjiyografi: Sızıntı, tıkanma ve yeni damar oluşumları özel boya ile görüntülenir.
- Retina fotoğrafı: Hastalığın ilerleyişi takip edilir.
Bu tetkiklerle hastalığın evresi belirlenir ve en uygun tedavi planı oluşturulur.
Diyabetik Retinopati Tedavisi Nasıl Yapılır?
Diyabetik retinopati tedavisi, hastalığın evresine ve retina hasarının düzeyine göre planlanır. Amaç, görme kaybını durdurmak ve mevcut görmeyi korumaktır.
- Anti-VEGF Göz İçi Enjeksiyonları
- Lazer Tedavisi (Fotokoagülasyon)
- Vitrektomi Ameliyatı
- Sistemik Kontrol: Kan şekeri, tansiyon ve kolesterol yönetimi
Editör: S. Ece Temizkan
İletişim: +90 530 917 18 04
